- Projekt wprowadza do Prawa dewizowego definicję „bezgotówkowej wymiany walut” oraz wymóg realizacji jej wyłącznie za pośrednictwem rachunków płatniczych (art. 142 projektu).
- Celem regulacji są internetowe kantory walutowe, które przyjmują i przechowują środki klientów na poczet przyszłej wymiany walut (uzasadnienie projektu).
- W przypadku e‑commerce przeliczenie waluty przez KIP jest jedynie elementem incydentalnym transakcji płatniczej za towar/usługę – nie występuje ryzyko „powierzenia środków” charakterystyczne dla kantorów (art. 78 ust. 1 UUP – safeguarding).
- Obecnie art. 74 ust. 2 UUP wyłącza z działalności kantorowej przeliczenie waluty przez KIP w ramach transakcji płatniczej lub wydania pieniądza elektronicznego.
- Po dodaniu nowej definicji „bezgotówkowej wymiany walut” potrzebne jest analogiczne wyłączenie – aby uniknąć niezamierzonego objęcia e‑sklepów reżimem właściwym dla kantorów.
Kontekst legislacyjny – druk nr 1424
Art. 142 projektu ustawy o kryptoaktywach nowelizuje ustawę Prawo dewizowe, definiując:
- bezgotówkowe krajowe środki płatnicze – zapisy księgowe odnoszące się do waluty polskiej;
- bezgotówkowe zagraniczne środki płatnicze – zapisy księgowe odnoszące się do walut obcych;
- bezgotówkową wymianę walut – wymianę ww. środków (krajowych – zagranicznych, w tym zagraniczne – zagraniczne).
Wymiana ta ma być dokonywana wyłącznie za pośrednictwem rachunków płatniczych w rozumieniu art. 2 pkt 25 ustawy o usługach płatniczych (UUP).
Zidentyfikowany problem dla sektora e‑commerce
Uzasadnienie projektu dotyczy kantorów internetowych, a nie sklepów internetowych, które nie przechowują środków na poczet przyszłej wymiany walut, a jedynie korzystają z incydentalnego przewalutowania przez KIP w ramach płatności.
Brak wyraźnego wyłączenia prowadzi do ryzyka błędnej kwalifikacji takiego przewalutowania jako „bezgotówkowej wymiany walut”, a w konsekwencji do nadmiernych obowiązków, na przykład prowadzenie odrębnych rachunków dla klientów).
Podstawa prawna
Prawo dewizowe (po zmianie projektowej): art. 2 ust. 1 pkt 18c – definicja „bezgotówkowej wymiany walut”; definicje środków płatniczych bezgotówkowych.
Ustawa o usługach płatniczych: art. 2 pkt 25 – rachunek płatniczy; art. 74 ust. 2 – wyłączenie z działalności kantorowej; art. 78 ust. 1 – safeguarding środków przez KIP.
Proponowana poprawka legislacyjna
W art. 150 dotychczasowe brzmienie pkt 1-3 oznaczyć jako pkt 2-4 i po wprowadzeniu do wyliczenia dodać pkt 1 w brzmieniu: “1) w art. 74 w ust. 2 po wyrazach „Prawo dewizowe (Dz. U. z 2024 r. poz. 1131)” skreśla się kropkę i dodaje się wyrazy „ani bezgotówkowej wymiany walut w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 18c tej ustawy.”.”
Uzasadnienie szczegółowe
Wyłączenie jest spójne z obecnym art. 74 ust. 2 UUP (analogiczny mechanizm względem działalności kantorowej). Zapewnia pewność prawa i proporcjonalność – usługa przewalutowania poboczna wobec transakcji sprzedaży nie powinna być traktowana jako samodzielna „bezgotówkowa wymiana walut”. Takie wyłączenie ogranicza ryzyko przenoszenia reżimu właściwego dla kantorów, uzasadnionego przechowywaniem środków, na płatności e‑commerce obsługiwane przez KIP, gdzie środki są objęte safeguardingiem.
Rozwiązanie alternatywne
Jeżeli poprawka nie zostanie wprowadzona do treści ustawy, rekomenduje się doprecyzowanie uzasadnienia projektu poprzez wyraźne wskazanie, że incydentalne przewalutowanie dokonywane przez KIP przy płatności za towar/usługę w sklepie internetowym nie stanowi „bezgotówkowej wymiany walut” w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 18c Prawa dewizowego, toteż w takim przypadku nie stosuje się wymogu prowadzenia rachunków płatniczych (art. 2 pkt 25 UUP) po stronie klienta/usługobiorcy tej usługi.
Konkluzje i wnioski
Związek Przedsiębiorców i Pracodawców rekomenduje przyjęcie poprawki do art. 74 ust. 2 UUP (wariant podstawowy) lub alternatywnie doprecyzowanie uzasadnienia projektu (wariant minimalny).
Zobacz: 8.10.2025_Stanowisko ZPP ws. druku nr 1424 – projekt ustawy o kryptoaktywach